Elektrische auto’s in Nederland

ALLES WAT U OVER ELEKTRISCHE AUTO’S MOET WETEN

ELEKTRISCHE AUTO (EV)

In de afgelopen jaren heeft de opkomst van de elektrische auto de traditionele autowereld grondig verstoord. Elektrische voertuigen onderscheiden zich op verschillende manieren van de oude vertrouwde auto’s met verbrandingsmotoren. Niet alleen de technologie is anders, maar ook het oplaadproces verschilt aanzienlijk van het traditionele tanken. Bovendien ziet het financiële plaatje er anders uit. Om je goed te informeren, hebben we alle belangrijke informatie over elektrische auto’s voor je verzameld en op een rij gezet.

EV TECHNIEK

De elektrische auto wordt voortgestuwd door een krachtige elektromotor die direct verbonden is met de aandrijfassen, zonder de tussenkomst van een versnellingsbak of koppeling. Deze elektromotor haalt zijn energie uit een geavanceerde accu die wordt ondersteund door complexe elektronica, waaronder een oplaadsysteem voor de accu. Een opvallend kenmerk van een elektromotor is dat deze slechts één bewegend onderdeel bevat, waardoor hij aanzienlijk kleiner is dan een verbrandingsmotor. In feite is de elektromotor vaak niet groter dan een watermeloen, wat betekent dat hij volledig vlak onder de bagageruimte kan worden ingebouwd zonder dat er een aparte motorruimte nodig is. Dit is ook het geval wanneer de elektromotor aan de voorwielen is gemonteerd, wat nog meer ruimtebesparing oplevert.

ACCU EV

De accu is een van de belangrijkste componenten van een elektrische auto. De capaciteit van de accu wordt uitgedrukt in kilowattuur (kWh), wat aangeeft hoeveel energie er kan worden opgeslagen en geleverd in één uur met een vermogen van 1 kilowatt. Op dit moment wordt een actieradius van ongeveer 500 kilometer beschouwd als behoorlijk indrukwekkend. Echter, voor degenen die de ontwikkelingen op het gebied van accutechnologie volgen, zal het niet verbazen dat er op dit gebied veel gaande is. In de media worden veelvuldig berichten verspreid over de vooruitgang die geboekt wordt in accutechnologie. Hierbij gaat het vaak om ontwikkelingen die resulteren in accu’s die niet alleen goedkoper, maar ook beter zijn. Dat betekent dat ze een grotere capaciteit hebben, sneller opgeladen kunnen worden en/of minder milieubelastende grondstoffen vereisen. Vaak is het een combinatie van deze drie factoren. Het is nog niet te voorspellen wanneer dit precies zal gebeuren, maar het is duidelijk dat er een dag zal komen waarop betaalbare elektrische auto’s beschikbaar zijn die een actieradius van 1000 kilometer op een enkele acculading hebben en binnen 10 minuten bijna volledig opgeladen kunnen worden. Hoewel dit nog toekomstmuziek is, nadert die toekomst snel.

Om de levensduur van de accu te optimaliseren, is het het beste om de accu op te laden tussen 20% en 80%. Het is belangrijk om te voorkomen dat de accu volledig leeg of volledig vol wordt opgeladen. Het accumanagementsysteem zorgt ervoor dat er altijd een veiligheidsmarge wordt aangehouden om de accu te beschermen, wat betekent dat de totale capaciteit van de accu niet volledig benut kan worden.

VERSNELLINGSBAK EV

In tegenstelling tot de meeste traditionele auto’s, hebben de meeste elektrische auto’s geen versnellingsbak nodig. Er is echter een uitzondering: de Porsche Taycan is de enige EV op de markt met een versnellingsbak. De Porsche Taycan heeft twee versnellingen, wat de sportiviteit bevordert en toch een acceptabele actieradius biedt. Voor de meeste “normale” EV’s voegt het extra gewicht en de complexiteit van een versnellingsbak echter niets toe.

Een van de voordelen van een elektrische auto is dat het volledige koppel van de elektromotor direct beschikbaar is vanaf het eerste moment. Dit in tegenstelling tot traditionele auto’s waarbij de eerste versnellingen vooral bedoeld zijn om te kunnen wegrijden. Ook is er geen versnellingsbak nodig om achteruit te rijden in een EV, aangezien het simpelweg omdraaien van de stroom naar de elektromotor voldoende is.

REGENERATIEF REMMEN EV

Een belangrijk voordeel van een elektromotor is dat deze ook kan worden gebruikt om krachtig af te remmen, wat een belangrijke eigenschap is. Bij een elektrische auto wordt vaak veel of zelfs hoofdzakelijk geremd met de motor, wat resulteert in het terugwinnen van energie. Dit wordt ook wel “one pedal driving” genoemd, wat een uniek kenmerk is van elektrische auto’s, waarbij de motor fungeert als een dynamo of generator en tijdens het remmen aanzienlijke hoeveelheden energie kan opwekken. Dit kan resulteren in tientallen extra kilometers aan rijbereik.

EV TREKKRACHT

Elektrische auto’s hebben doorgaans geen trekhaak, omdat ze vaak niet geschikt zijn voor het trekken van een aanhanger of caravan. Dit komt onder andere doordat de koelcapaciteit van de auto niet altijd voldoende is. Ook kan het accupakket soms in de weg zitten. Er zijn echter enkele EV’s die wel in staat zijn om een aanhanger van 1.500 kg of meer te trekken. Houd er wel rekening mee dat het trekken van een aanhanger de actieradius flink kan verminderen.

EV AANSCHAFPRIJS

Het aanschaffen van een elektrische auto gaat gepaard met hogere kosten, mede vanwege het accupakket. Hoewel de prijs van elektrische auto’s langzaam maar zeker daalt en het aanbod groeit, blijft er een aanzienlijk prijsverschil bestaan. Het accupakket is hierin de voornaamste factor, gezien de dure grondstoffen zoals kobalt en nikkel die nodig zijn voor de productie ervan.

EV AANSCHAFSUBSIDIE

Nieuwe elektrische auto’s worden gesubsidieerd met €2.950 (stand 2023) voor kopers en leasing. Voor gebruikte elektrische auto’s geldt een aanschafsubsidie van €2.000. Deze subsidie wordt in de komende jaren afgebouwd.

ZAKELIJKE EV LEASE

Vanaf 2023 geldt er een nieuwe regeling voor de bijtelling van elektrische auto’s. Deze regeling houdt in dat er een korting wordt toegepast op de bijtelling van elektrische auto’s. Voor nieuwe elektrische auto’s geldt een bijtelling van slechts 16% over het bedrag tot € 30.000. Voor het bedrag boven € 30.000 geldt een bijtelling van 22%. Voorheen was de bijtellingsgrens in 2022 nog vastgesteld op € 35.000.

GEBRUIKTE EV

Hoewel de aanschaf van een elektrische auto prijzig kan zijn, kan het een slimme zet zijn om naar de EV-Occasion markt te kijken. Het aanbod van tweedehands/gebruikte elektrische auto’s groeit gestaag, hoewel de oudere modellen vaak een beperktere actieradius hebben. De prijzen van recentere elektrische occasions zijn nog steeds relatief hoog.

Bekijk hier onze EV-Occasion voorraad.

EV STROOMKOSTEN

Daar de de oorlogs omstandigheden in de Oekraïne zijn de energiekosten omhoog geschoten. In de eerste week van december 2022 werd de stroomprijs vastgesteld op ongeveer € 0,70 per kWh. Met de invoering van het prijsplafond in 2023, zal de prijs van een kWh stroom met € 0,30 dalen. Dit lagere tarief van € 0,40 per kWh is van toepassing op een verbruik van maximaal 2.900 kWh.

Op het moment (stand mrt 2023) hanteren de aanbieders voor snelladen prijzen tussen de € 0,65 en € 0,90 per kWh aan. Bij het thuis laden op je eigen oprit, zijn de “laadkosten” van een EV aanzienlijk lager.

ONDERHOUD EV

Elektrische auto’s zijn niet alleen gunstig voor de portemonnee qua brandstofkosten, maar ook op het gebied van onderhoudskosten. Dit komt doordat de elektrische aandrijflijn veel minder complex en slijtagegevoelig is dan een verbrandingsmotor. Hoewel de banden vanwege het hogere gewicht en grotere koppel wel iets sneller kunnen slijten. De remmen van EV’s hebben ook nog steeds de neiging om te roesten, maar slijten veel minder vanwege de mogelijkheid om op de elektromotor af te remmen.

WEGENBELASTING EV

T/M 2024

Vanaf heden tot en met 2024 geniet u van vrijstelling van motorrijtuigenbelasting indien u een volledig elektrische auto bezit. Dit fiscale voordeel voor elektrische auto’s is een initiatief van de Rijksoverheid om het gebruik van volledig elektrisch rijden te stimuleren. Door volledig elektrisch te rijden, draagt u namelijk bij aan een beter klimaat en milieu.

2025

Vanaf 2025 zal de huidige vrijstelling voor elektrische auto’s naar verwachting aflopen volgens de bestaande plannen van de overheid. Vanaf dat jaar zal er een kwarttarief van kracht zijn voor elektrische auto’s, wat betekent dat eigenaren van EV’s 25 procent van het tarief voor benzineauto’s zullen betalen. Dit is echter geen grote ramp, omdat zelfs met het kwarttarief elektrische auto’s nog steeds goedkoper zijn in vergelijking met vergelijkbare benzineauto’s.

VANAF 2026

Vanaf 2026 zullen de werkelijke kosten voor elektrische auto’s naar verwachting stijgen. Momenteel wordt verwacht dat eigenaren van EV’s vanaf dat jaar dezelfde kosten zullen moeten betalen als eigenaren van benzineauto’s met vergelijkbaar leeggewicht. Een belangrijke factor hierbij is het gewicht van de elektrische auto’s, die over het algemeen zwaarder zijn dan hun benzine-tegenhangers.

EV AFSCHRIJFING

Net als bij benzine- of dieselauto’s, zal ook de waarde van een elektrische auto in de loop der jaren afnemen.  Na ongeveer vier jaar rijden is een elektrische auto nog ongeveer de helft van de nieuwprijs waard, wat vergelijkbaar is met de waardevermindering van een gemiddelde benzineauto. Het is lastig te voorspellen hoe de afschrijving van elektrische auto’s zich in de toekomst zal ontwikkelen, omdat de technologie snel verandert en de auto’s snel verouderen. Desondanks blijven elektrische auto’s voordelig in gebruik, waardoor ze voor veel mensen aantrekkelijk blijven als tweedehands auto’s.

STROOM VS BENZINE

Hoewel de aanschaf van een elektrische auto duurder is dan die van een benzineauto, wordt dit verschil na verloop van tijd kleiner. Dit komt vooral door de lagere kosten voor stroom en onderhoud. Bij een hoger aantal kilometers, en afhankelijk van het type auto, kan het goed zijn dat een EV over een periode van vijf jaar goedkoper uitvalt dan een benzineauto.

De vergelijking moeilijker is geworden vanwege de aanzienlijk gestegen stroomkosten, en het belang van het overwegen van de manier waarop de elektrische auto wordt opgeladen. Het is namelijk cruciaal of de stroom afkomstig is van zonnepanelen op eigen terrein of dat de elektrische auto wordt opgeladen via het netstroom of onderweg bij een snellaad station.

EV OPLADEN

AC VS DC

Er bestaan twee typen elektrische zenders : AC en DC.

AC staat voor Alternating Current, oftewel wisselstroom, terwijl DC Direct Current betekent, oftewel gelijkstroom. De meeste elektrische auto’s hebben een accu die werkt op DC, terwijl huishoudens en veel openbare laadpalen AC leveren. Elektrische voertuigen hebben een ingebouwde AC-DC-omvormer, een zogenoemde ‘onboard charger’, die wisselstroom omzet in gelijkstroom. Het verschil tussen AC- en DC-laden heeft ook betrekking op de vorm van de laadcurve, en dat is fundamenteel. Bij AC-laden is de stroom die naar de elektrische auto wordt gevoerd namelijk een vlakke lijn. Dit wordt veroorzaakt door de beperkte grootte van de ingebouwde lader en het daaruit voortvloeiende vermogenslimiet.

1 FASE VS 3 FASEN

De laadsnelheid kan ook worden beïnvloed door het aantal fasen waarmee wordt geladen, waarbij laden via 3-fasen aansluiting (3 x 16A maximaal 11kW laden) veel sneller gaat dan laden via 1-fase aansluiting (1 x 16A maximaal 3,7 kW laden). Hoewel vrijwel alle moderne huishoudens en openbare laadpalen een 3-fasen aansluiting hebben, zijn niet alle EV’s geschikt voor het laden via 3-fasen. Met name oudere modellen kunnen hiermee problemen ondervinden.

EV LAADPAAL PRIVE

Het opladen van een elektrische auto kan gemakkelijk thuis worden gedaan, wat ook de meest kosteneffectieve manier is om op te laden. Dit vereist echter wel dat je bij voorkeur een eigen oprit hebt. Laden via een standaard stopcontact is traag, dus het installeren van een wallbox of thuislader toch wel een ‘must’. De kosten ‘voor een EV-Laadpaal variëren van ca. € 200 voor een eenvoudige laadpaal tot wel meer dan € 3.000+ voor een uitgebreide 3-fasenlaadpaal met dubbele aansluiting. Uiteraard komen er bij de laadpaal verder ook nog installatie kosten bij.

Bekijk hier de EVTrader® configurator om te zien welke laadpaal uw elektrische auto nodig heeft.

EV LAADPALEN OPENBAAR

Nederland is koploper op het gebied van openbare laadinfra. Met maar liefst 123.000 openbare laadpunten (begin 2023) heeft Nederland het grootste aantal openbare oplaadpunten in Europa. Verder neemt ook het aantal snellaad stations sterk toe.

Om een idee te geven van de oplaadsnelheid: bij een 11kW/16A-laadpaal kan een elektrische auto met een 50 kWh-accu in ongeveer 3,6 uur tot 80% worden opgeladen. Bij een 22kW/32A-laadpaal duurt dit slechts 1,8 uur.

EV SNELLAADSTATIONS

Er zijn verschillende snellere openbare laadpalen beschikbaar, namelijk de zogenaamde snelladers. Begin 2023 waren er meer dan 3.400 van deze laadpalen te vinden in Nederland. Oudere snelladers bieden bijvoorbeeld een vermogen tot 50 kW, terwijl moderne laders een vermogen van 150 tot 350 kW bieden. Hoe hoger het vermogen, hoe sneller de auto weer is opgeladen. Afhankelijk van de auto duurt het ongeveer 18 minuten tot driekwartier om de accu van 10% tot 80% op te laden.Er zijn diverse aanbieders van snelladers in Nederland, waaronder Fastned, Shell, Ionity, etc., maar ook bekende bedrijven zoals Gamma en McDonald’s hebben tegenwoordig snellaadstations.

Sinds eind 2022 zijn ook Tesla Superchargers beschikbaar voor EV’s van andere merken.

• Tip: laad de accu niet meer dan 80% vol. Een snellader is bedoeld om de auto snel weer op de weg te krijgen en niet om de accu helemaal op te laden. De auto laadt het snelst op wanneer de accu helemaal leeg is.

Bekijk hier het laadpalen overzicht van Europa

EV-STEKKERS

Het is jammer dat er geen universele aansluiting bestaat voor het opladen van elektrische auto’s. Momenteel zijn er verschillende soorten stekkers in gebruik, waarvan Type 2 en CCS de meest voorkomende in Europa zijn:

• • Normale stekker (Schuko): Hoewel dit de langzaamste manier van opladen is, kan een EV worden opgeladen met een standaard 230Volt stekker.

• • Type 2 (Mennekes): Dit is de aansluiting waar bijna alle nieuwe Europese EV’s en Plug-In Hybrides mee zijn uitgerust (al dan niet in CCS-variant). Deze versie is geschikt gemaakt voor snelladen.

• • CCS (Combined Charging System): Deze stekker bestaat uit twee delen. Het bovenste deel is een Type 2-stekker (of een Type 1) voor AC-laden, terwijl het onderste deel twee polen voor snelladen (DC) zijn. Deze aansluiting is momenteel de standaard in Europa.
  • Type 1 (Yazaki): Deze verouderde driepolige stekker wordt voornamelijk gebruikt op Aziatische auto’s en verdwijnt langzaam van de markt.

Bekijk hier overzicht EV-Stekkers